Macrofotografie: experimenteren met Lensbaby Velvet, omni filters en Helios lens

Onlangs was ik een dag of tien met Anita naar Frankrijk. We begonnen in de Bourgogne, gingen vervolgens naar de Auvergne en eindigden in de buurt van Giverny. Vooraf vroeg ik me af welke lenzen ik mee zou nemen. Besloot dit keer mijn lange telelens thuis te laten en met name te gaan voor lenzen en filters, waarmee ik macrofoto's kon maken. 

 

Belangrijkste reden om deze lenzen en filters mee te nemen was, dat na deelname aan Lensbaby Omni en Helios workshops, mijn belangrijkste conclusie was dat ik veel moest experimenteren. Bovendien vermoedde ik dat de tuinen op plekken waar we zouden slapen, ideaal zouden zijn om te experimenteren.

 

Dat bleek een goede inschatting. Juist voor creatieve macrofotografie heb je niet veel meer nodig, dan licht, een bloem, blad of boom. Zo maakte ik de foto die hiernaast staat met het Helios lensje, tegenlicht en een simpel struikje. 

Het Helios-44M 58mm F2 lensje heb ik relatief veel gebruikt. Het is een lensje waar je mooie effecten mee kunt krijgen. Het is een lensje uit een ver verleden van Russich fabricaat. Ze zijn tot 1991 gemaakt. 

 

De lens is vanwege het prachtige bokeh zeer geschikt om macro en close up fotografie mee te doen. Om dichterbij te kunnen scherpstellen is een tussenring noodzakelijk. Het mooiste effect wordt vaak bereikt met een dunne tussenring. Zonder tussenring past, die ondanks adapter, overigens niet op mijn Canon camera, omdat de spiegel dan de lens raakt.

 

Soms is het lastige dat de plek voor het maken van een mooi Bokeh je niet de ideale achtergrond hebt. Daarom heb ik ook geprobeerd om te spelen met meervoudige belichting. Zeker in een donkerder deel van de tuin in de Auvergne kon ik het gevoel wat ik had, van een spookachtig stukje naaldbos, naar mijn gevoel goed vastleggen.

 

Voor het bereiken van het juiste resultaat heb ik gespeeld met de vier verschillende standen om beelden over elkaar te leggen, zijnde gemiddeld, helder donker en additief. Bij weinig licht is de additief stand erg bruikbaar. Donker is dan slecht bruikbaar en gemiddeld werkt meestal ook. Standaard begin ik op gemiddeld. Afhankelijk van het resultaat kijk ik naar de andere mogelijkheden. Door aanpassing van diafragma, belichting en witbalans zoek ik dan naar het meest sprekende beeld. Thuis gekomen weet ik niet altijd exact meer wat ik gedaan heb. Zekere als ik in de flow zat! Ga toch maar is een boekje meenemen en het opschrijven!

De Omni filterset vind ik persoonlijk nog een stuk lastiger om mooie beelden te maken. Ik begin meestal met 1 filter en probeer ik die goed te plaatsen. Dat is al niet erg gemakkelijk, al helpt het met LiveView en statief te werken. Met 1 van de filters kun je reflecties creëeren van je foto onderwerp. Die heb ik hier toegepast en vervolgens heb ik een tweede filter toegevoegd om een extra reflectie te krijgen. 

 

Daarmee kreeg ik het hiernaast staand resultaat. Persoonlijk vind ik het hoekje rechtsonder nog wat storend en had ik liever daar nog een soft effect toegevoegd om het beeld daar minder hard te maken. Dat heb ik ook geprobeerd, maar op het moment dat ik een filter toevoegde verloor ik de reflecties. Soms stootte ik tegen de andere filters en soms verstoorde de lichtval de eerdere filters.

 

Er zijn ook filters met extremere effecten. Zo zijn er allerhande prisma filters, waarmee je extreme lichtval in het beeld brengt. Ook zijn er kleurenfilters met verschillende effecten. Al met al soms wat complex om toe te passen. Bij de foto's onderaan dit blog kun je zien hoe het systeem werkt.

Op bijgaande foto zie je de impact van de kleurenfilters.Die kan vrij fors zijn en is in mijn ogen al snel te veel. Daar ze ook kunnen bijdragen aan soft omgevingslicht kijk ik meestal wel of ze iets toevoegen. Tot nu toe heb ik maar een beperkt aantal kleuren gebruikt. wellicht dat ik met andere kleuren weer andere effecten kan krijgen.

 

Heel veel experimenteren en proberen lijkt mij het devies. Wellicht zelfs ze af en toe laten liggen. Dat had ik ook gedaan met de Lensbaby Velvet 56 lens. Die heb ik inmiddels een paar jaar en het lukte me vrijwel nooit om er iets bijzonders mee te maken. Uiteraard kon ik het niet laten om, ook die, deze keer verder uit te testen.

 

De eerste stap was dat ik besloot hem te gaan gebruiken bij bijzonder licht en vanaf statief. Daarmee werd de opgave om iets moois te maken al een stuk simpeler. Één van de ochtenden in de Auvergne kwam de zon mooi op en maakte ik een aantal foto's van een boompje bij het zwembadje. 

Één van die foto's staat bij de foto's onderaan dit blog. Persoonlijk ben ik er wel blij mee. Dat komt vooral door de sfeer en de sterke effecten van de lens. Toen ik vervolgens een spinnenweb vond, had ik het geluk met tegenlicht te kunnen werken. De typerende effecten, van dit bijzondere lensje kwamen zo helemaal tot hun recht. De vaagheid naar de randen toe en de bijbehorende vervagende lijnen zijn daar een voorbeeld van. Het is hier het sterkste in het bokeh van de foto en voegt voor mijn gevoel een mystieke sfeer toe.

 

Verder had ik ook mijn Lensbaby Edge en Sweet systeem mee. Ik had te weinig tijd, om die ook uitgebreid te gebruiken. Heel even heb ik er mee gespeeld, maar de resultaten vielen me tegen. Je gebruikt ze het beste uit de hand en ik blijf ondanks de techniek van het bewegen naar de scherpte toe ipv exact scherp te stellen, dat een grote beperking vinden. Het helpt daarbij zeker niet, dat ik brildragend ben, en een niet al te vaste hand lijk te hebben. Wil ook nog is goed kijken of mijn optische zoeker wel goed staat afgesteld.

Corona zorgde overigens voor aanpassingen in ons programma. De regio's Bordeaux en Vaucluse werden oranje en hebben we daarom vermeden. Ons eerste alternatief was de Auvergne en al zoekend voor een passende afsluiting kwam Anita met de omgeving van Giverny. Dat sprak mij zeer aan, daar je in het dorp de welbekende tuinen van Monet hebt. Van Loulou Beavers, die een reis daar naar toe verzorgde, wist ik dat die prachtig zijn.

 

Fotograferen in de tuinen is overigens niet erg eenvoudig. Het mondkapje moest op, met een beslagen bril als gevolg en in het water zie je continu reflecties van bezoekers. Die waren er overigens minder dan normaal dankzij Corona. Loulou heeft een prachtige foto gemaakt van de waterlelies in de tuin. Die foto inspireerde mij tot het maken van bijgaande foto.

 

De reis naar Frankrijk en de keus om met name macrolenzen en filters mee te nemen is me goed bevallen. De workshops die ik gevolgd heb bij Loulou Beavers en Andrea Gulickx hebben me daarbij heel goed op weg geholpen. Toch ook in Nederland, maar is wat vaker zonder de telelenzen op stap gaan. Uit bijgaande beelden blijkt hopelijk dat het de moeite waard is.