Met veel plezier kijk ik al een aantal jaren terug naar het fotograferen van beren in Finland. Bij mij bestond daarom de wens om nogmaals beren te fotograferen. Toen ik voor het eerst hoorde over de mogelijkheid om beren te fotograferen in Slovenië via Wildpix, was mijn belangstelling snel gewekt. Die belangstelling werd nog groter, toen de groep die eind mei, begin juni ging prachtige foto's toonden van o.a jonge beren. Ik besloot deze zomer nog te gaan.
Op 13 augustus begon mijn reis. Het plan was dat ik via Warschau naar Ljubljana zou vliegen. Eenmaal op Schiphol begonnen de problemen. De bemanning was te laat, kwam uiteindelijk helemaal niet opdagen en de eerste vlucht werd gecanceld. Bagage weer opgehaald, naar de LOT balie, waar een lange rij stond en vlucht werd omgeboekt naar Frankfurt en vandaar uit naar Ljubljana. Weer met de tas door de veiligheidscontrole en in Frankfurt regelen dat mijn bagage toch doorvloog naar Ljubljana. Dit alles leidde tot een vertraging van bijna 3.5 uur en het missen van de eerste fotosessie.
De volgende ochtend om 5.15 uur op, om rond 5.30 te zijn en snel te kunnen vertrekken. Dat bleek iedere ochtend een heel gedoe. Vaak waren er een aantal, voornamelijk franse gasten, wat laat. Het was die ochtend niet al te best weer. Het bleef die dag vrij donker en ook s'middags regende het. De eerste dag zagen we geen beren. Een kleine teleurstelling, maar met nog vele dagen voor de boeg en een gunstiger weersverwachting had ik alle hoop op kans later in de week.
Mijn bezoek aan de grot, wat standaard in het programma zit voor de volgende ochtend ingepland. Kon helaas niet aangepast worden. Eerlijk gezegd had ik liever eerst beren gefotografeerd. Voor mij was het de eerste keer dat ik in een grot fotografeerde. Wellicht lukte mij het daarom niet om een bijzondere foto te maken. Het beste resultaat staat voor de volledigheid in het overzicht met foto's.
In de middag gingen we naar een hut, die ook veel s'ochtends wordt gebruikt. Er worden regelmatig beren gezien en waren vol goede hoop. Rond 15.30 zaten we in de hut en rond 19.30 verscheen de eerste en enige beer van die middag. Uiteraard was het licht niet al te best meer, ook omdat het nog bewolkt was.
De tocht per auto is s'ochtends kort en daarna wacht een stevige wandeling berg op. De eerste dag was het even wennen, maar met een gestaag tempo kom je makkelijk boven. Helaas ging vele ochtenden een wat oudere Fransman mee, die met moeite en in een heel langzaam tempo boven kwam. Uiteraard moeten we bij elkaar blijven, met als resultaat dat het mooiste licht al snel na aankomst verdween.
Daar zit ook de kern van de uitdaging van Beren fotograferen. Je bent op zoek naar de combinatie van de aanwezigheid van één of meerdere beren, met de juiste setting en een gunstige lichtval. Liefst ook op het oog van de beer, zodat de scherpstelling op het oog wordt vereenvoudigd. Valt het licht niet goed, dan is het onderscheid tussen het donkere oog en de donkere kop van de beer, veelal onvoldoende om een scherp beeld te krijgen. Uiteraard hou je daarbij oog voor de compositie en wil je liefst ook nog wat actie en zeker niet een beer die ligt te eten of met zijn kop omlaag rondloopt. Gezien de hoge bomen in het bergachtige gebied heb ik bv veel foto's gemaakt met een staand beeld.
De volgende ochtend zagen we twee beren aan het einde van de ochtendsessie. Helaas wederom met iets minder mooi licht. S'middags gingen we naar een andere hut, waar het licht echt top was. We hoorden wel geluiden in de bossen, mogelijk zelfs van een hond, maatberen kwamen er niet.
We drongen daarom bij de eigenaar er op aan, om de volgende ochtend vroeger te vertrekken om zo onze kansen op de ideale combinatie van beren en licht te vergroten. Nadat we hem overtuigd hadden moeten we onze franse vrienden nog vertellen dat we eerder zouden vertrekken. Met heel veel gemor van met name de oudere man werd het geaccepteerd. Vol verwachting keken we uit naar de volgende dag.
Uiteraard ruim voor 5 uur op en al om 5.15 uur op stap. In een gestaag tempo klommen we omhoog en uiteindelijk kwamen we om 5.45 boven. Een kwartier voor zonsopgang vertrok onze begeleider, die het voer had uitgestrooid om de beren te lokken. Binnen 5 minuten verscheen de eerste beer. Helaas was het nog net iets toedonker en verdween de beer net toen de zon goed begon door te komen.
Gelukkig kwam er later een beer terug en konden we nog fotograferen met mooi licht. Zo schoot ik de foto, die hier naast staat tijdens deze sessie. Ook de collega fotografen in de hut hadden mooie beelden gemaakt. Maar de Fransen bleven mopperen en het bleef bij deze ene ochtend dat we vroeger starten.
Die middag gingen we naar een hut, die dicht bij de Kroatische grens licht. Een prachtplek, waar ik ook de daarop volgende middag ben geweest. Al vrij snel die middag hadden we een zeer aangename verrassing. Een Boommarter liet zich zien en vastleggen. Daarmee was mijn middag al geslaagd.
Verder kwamen er die middag twee beren voorbij. Die waren erg schichtig en verdwenen allebei heel snel. Waarschijnlijk komt dit doordat de jacht op beren in Kroatië intensiever is en de angst voor mensen daarom groter is. Mede daarom besloten we de volgende dag om niet direct te fotograferen en te wachten tot ze iets meer gegeten hadden.
Aan het einde van de sessie werd het erg donker, maar lieten 4 Boommarters ons genieten. Ze renden rond snoepten van de aanwezige voedselresten en lieten zich zelfs met heel hoge Iso nog vastleggen. De Duitse professional, die met mij in de hut zat, gaf mij enkele goed tips over fotograferen met hoge Iso en ruis. Belangrijkste daarbij is direct goed belichten, zodat je niet hoeft op te lichten, wat extra ruis zichtbaar maakt. Verder kun je in Lightroom je verscherping aanpassen, zodat alleen de scherpe delen worden aangescherpt. Je voorkomt ook daarmee extra ruis.
De twee laatste dagen zag ik wat meer beren. De ene dag 4 en de andere dag 2. Daar kwam bij dat op beide dagen in de middag het licht mooi was. Zelfs dan merk je dat als de beer niet op de juiste plek gaat staan, dat je er niet optimaal van kunt profiteren.
Op de ene locatie moest ik met mijn 500 mm lens aan de slag om de beren een beetje goed vats te leggen, en kwam de beer hiernaast vlakbij. Op de andere locatie fotografeerde ik met mij 70-200 mm lens op mijn 1 D Mark IV. Wel moest ik voor de foto boven aan het blog nog iets droppen. Lichtsterkte van lenzen is overigens cruciaal. Ik heb mijn 100-400 lens niet gebruikt. Het is daar in het bos veelal te donker voor.
In vergelijking met het fotograferen van beren in Finland vallen een aantal zaken op. Allereerst zijn er in Finland grotere beren. Redenen zouden kunnen zijn het vegetarisch dieet in Slovenië en het intensievere jagen aldaar. De meeste beren worden in Slovenië niet ouder dan 5 jaar.
Tweede verschil is dat er in Finland meer verschillende settings waren. In Slovenië fotografeer je met name in bossen in het karst-gebergte. Een derde verschil is dat je in Slovenië overdag en in Finland s'nachts (was wel in juli) fotografeert.
Een vierde verschil is de kostprijs. Finland kostte voor 4 nachten net zoveel al een week in Slovenië. Beide zonder de kosten van de vlucht mee te rekenen. Voor zover ik mij kan herinneren waren die voor Finland hoger!
Tot slot een aantal beelden van deze mooie reis.