Vosjes

Gedurende een aantal weken ben ik regelmatig bij een burcht in de Amsterdamse Waterleidingduinen geweest om Vossen en Vosjes te fotograferen. In dit blog schrijf ik over mijn ervaringen en laat ik beelden zien gemaakt bij de burcht.

 

In Nederland zijn er heel wat Vossenburchten. Vaak liggen ze op plekken, waar nauwelijks iemand komt. Veel van die burchten blijven daarom vrij onbekend. Eén van de plekken waar de burchten algemener bekend zijn is de Amsterdamse Waterleidingduinen. De afgelopen jaren hoorde ik er regelmatig over, maar door gebrek aan tijd en andere prioriteiten kwam ik er nooit aan toe de burchten te bezoeken. Ook dit jaar was ik het niet echt van plan. Maar tijdens een vroege ochtend tocht door de AWD ontmoette ik iemand bij de Boomkikkers, die nog even langs ging bij de Vossen. Ik besloot mee te lopen en na dit bezoek was ook ik verkocht. 

 

De achterliggende periode van zo'n 5 á 6 weken ging ik 2, 3 en soms zelfs 4 keer per week naar de burcht. Uiteraard met uitzondering van vorige week, toen ik in de Donau Delta was. Vaak was ik niet alleen bij de burcht. Soms waren er wel 15 mensen. De eerste 3 weken hoorde je ook veel verhalen over een andere burcht, maar daar heb ik weinig tijd aan besteed. Ik vond het belangrijk om te focussen. Bovendien waren er bij deze burcht vrij veel mensen en leek fotograferen er lastig. Later heeft moeder Vos daar haar jongen verplaatst naar een andere burcht.

 

Ik liep iedere keer langs andere route's naar de burcht. Tijdens die omzwervingen heb ik zeker nog twee burchten ontdekt, maar de ene was al snel niet meer bezet en later ingestort en de ander was bezet, maar de aanwezige vos was zeer schuw. Gezien die schuwheid heb ik besloten de burcht met rust te laten.

Rust is niet echt wat de situatie bij de burcht, waar ik zoveel ben geweest typeerde. In de Amsterdamse Waterleidingduinen is een vrij grote groep natuurliefhebbers, die het wel en wee van de vossen volgen. Zij hebben de Vossen namen gegeven als Donder, Puntje, Muffin en CC. Soms vroeg ik mij vertwijfeld af wat het te maken heeft met de vrije natuur, maar tegelijkertijd is het prachtig om te zien hoe velen begaan zijn met het wel en wee van de dieren. 

 

Zo is er bijvoorbeeld afgesproken om voor 1 juni geen foto's van welpen te plaatsen om het niet nog drukker te maken. Over het algemeen is daar goed de hand aan gehouden, al popelde velen om hun mooie beelden snel te delen. Gelukkig waren er altijd wel andere bezoekers en konden de mooie beelden ter plekke gedeeld worden.

 

Een enkele keer had ik geluk en trof ik moeder Vos met één of haar twee jongen als het niet druk was. Nog vrij in het begin had ik het geluk net aan te komen lopen toen moeder Vos aan de graskant van de burcht in het open gras kwam met haar twee jongen. Er was slechts 1 ander iemand aanwezig en terwijl ik de actie met tegenlicht vastlegde, fotografeerde zij van de andere kant. Één van de welpen beet moeder in de staart en werd vervolgens terecht gewezen.

Maar meestal had ik niet zo veel geluk, dat er actie was direct nadat ik kwam aanlopen. Als je pech had was moeders net gaan jagen en bleef vele uren weg. Toch loonde het dan vaak om te blijven zitten. Slechts een enkele keer kwam ze vrij snel terug, maar als ze terug kwam was er altijd kans één van de welpen te zien.

 

Bij haar terugkeer liet ze aan de welpen horen dat ze er was. Die kwamen dan soms te voorschijn en naar beneden, maar meestal bleven ze boven. Daar werd ook meestal gezoogd. Dat het voor de moeder niet meeviel om met succes te jagen, bleek uit de weinige prooien, die mee werden gebracht. Op de foto hiernaast komt ze terug na een succesvolle jacht met een Zandhagedis. Verder heb ik gezien dat ze een muis meebracht, maar dat heb ik helaas niet vast kunnen leggen. Een verklaring voor het beperkte jachtsucces zou de relatieve onervarenheid van moeders (1 jaar en eerste worp) kunnen zijn. 

 

De Welpen leken vrij snel schuwer te worden en bleven een bepaalde periode langer en meer boven dan er voor. De exacte reden daarvoor weet ik uiteraard niet. Maar de drukte heeft vast niet geholpen. 

Als ik één van de eerste was of alleen probeerde ik afstand te houden. Maar niet iedereen hanteert dit uitgangspunt. Soms best begrijpelijk, daar ze over minder lange telelenzen beschikken. Het lastige is alleen, dat als je de ruimte niet geeft, ze ook niet dichterbij komen. Soms merkte je dat als de mensen die dichtbij zaten weg waren, dat er meer actie in beeld kwam. Een ander punt dat helpt is zoveel mogelijk stil blijven zitten als er actie is. Best lastig, want we willen allemaal snel mooie beelden schieten.

 

Wat een belangrijke rol speelt is verder dat de moeder Vos enorm gewend is aan mensen. Dit komt o.a. doordat ze gevoerd is. Zelf doe ik dat absoluut niet, maar ik realiseer me donders goed dat ook ik mee profiteer van het feit dat er gevoerd is. Je hebt daar overigens ook gradaties in. Op een gegeven moment zijn bedorven kipfilets door vossenliefhebbers verwijderd. Je moet er niet aan denken wat de gevolgen zijn als moeders ziek wordt.

 

Dat deze burcht bekendheid geniet is zelf doorgedrongen in Duitsland. Onlangs waren er twee Duitsers, die het wel heel bont maakten. Als de Vossen niet te zien waren lagen ze te slapen. Maar bij activiteit rende ze achter moeders aan en gingen zelfs de burcht op. Het resultaat was extra schuwheid. Ik kon het niet laten en heb ze aangesproken op hun gedrag. Overigens waren er eerder twee jongelui, die met elkaar dolden op de burcht en zich niets aantrokken van het vriendelijk verzoek dat niet te doen.

Door de vele uren die ik er door bracht had ik de kans me in allerlei bijkomende zaken te verdiepen. Zo wilde ik de sporen van de Vos beter leren herkennen. Ik bestudeerde de pootafdruk, ontlasting en prooi-resten als ik die onderweg vond. Verbaasde me dat een dode Bunzing niet werd meegenomen door een Vos en begreep later dat de Bunzing gezien de stank niet als eetbaar wordt gezien.

 

Ook een plantje als Hondstong en de sierlijke Zandbij kende ik eigenlijk niet. Het zijn mooie bijvangsten van een intensieve tijd. Net als het feit dat ik een aantal leuke en interessante mensen ben tegen gekomen, die met mij de passie voor natuur en fotografie delen.